Met VRAK de markt op

Het gewetensbezwaar tegen de militaire dienst is vrij algemeen bekend bij de bevolking, het gewetensbezwaar tegen het betalen voor het militaire apparaat via de belasting nog niet. Daarom zochten we naar een actievorm om de aandacht van meer mensen te vestigen op het groot aandeel dat elk van ons heeft in de financiering van het leger, en op het gewetensbezwaar daartegen.

We besloten zo veel mogelijk markten en feesten te bezoeken met een kleine stand.

Bob maakte een groot bord met daarop vier plastieken buizen met een diameter van 2,5 cm en een hoogte van 30 cm. Boven elk van de buizen staat respectievelijk: sociaal, opvoeding, milieu en militair. Verder nemen we iedere keer een doos vijf cent muntstukken en een voorraad propaganda materiaal mee: vooral de eurofolder met het bedrag per hoofd per jaar voor militaire defensie, 350 € en het V-biljet om zelf je bijdragen aan militaire uitgaven te berekenen.

Zodra we ergens op een goed plekje geïnstalleerd zijn, bieden we de voorbijgangers een stuk van 5 cent aan en vragen hem of haar om het naar keuze in één van de vier buizen te deponeren. De voorbijgangers zijn verbaasd omdat er hun geen geld gevraagd wordt, maar 5 cent wordt aangeboden. De keuze is soms wat moeilijk want er is maar één muntstuk. Ook moeten we soms aan kinderen uitleggen wat 'sociaal' precies inhoudt.

Als na enkele uren een groot aantal muntstukken in de buizen is gedeponeerd, blijkt dat ze vrij gelijkmatig over 'sociaal' en 'opvoeding' zijn verdeeld met 'milieu' als een goede derde, terwijl er slechts twee of drie een militaire bestemming hebben gekregen. Die zijn er soms ingelegd door een jongen die een tank wel leuk vindt, door mensen die ons een beetje willen plagen, of ... door een beroepsmilitair.

Na deze "aandachtstrekker" vertellen we de mensen dat ze in werkelijkheid geen keuze hebben, omdat de regering en het parlement over de bestemming van het belastinggeld beslissen. In zoverre ze daar geen onoverkomelijke bezwaren tegen hebben, is er geen probleem. Maar als ze het moreel niet kunnen verantwoorden om bij te dragen aan militaire uitgaven, ontstaat er een gewetensprobleem.

We leggen dan uit dat we, naar analogie met de wet op het gewetensbezwaar tegen militaire dienst, ook vragen om een wet op het gewetensbezwaar tegen het meebetalen voor het militaire apparaat en voor de oprichting van een 'vredesbelastingfonds'. We tonen en geven onze eurofolder en eventueel het V-biljet.

Op het einde van het gesprek vragen we of ze onze petitie met de steunverklaring willen tekenen. De meesten doen dat.

Doel van deze actie :

Met deze actie willen we eerst en vooral een aantal nieuwe mensen aanspreken over ons gewetensbezwaar. Dat lukt goed dankzij de aandachtstrekker en het doe-moment. De mensen die daaraan meedoen, blijven vaak ook even praten over het leger, blauwhelmen, gewetensbezwaar, militaire en alternatieve vormen van verdediging. Een stapje op weg naar bewustwording is dus gezet.

Een tweede doel is handtekeningen voor de steunverklaring verzamelen. Die kunnen we gebruiken bij het politieke lobbywerk. Zoals gezegd, tekenen veel mensen.

Ten derde verkrijgen we op deze manier ook namen en adressen van mensen aan wie we de VRAK-info kunnen opsturen en die we op die manier beter kunnen informeren. We hopen dat ze blijvend belangstelling zullen betonen voor onze problematiek.

Een vierde doelstelling is het verkrijgen van financiële steun (via permanente betaalopdrachten) voor de VRAK-werking en vooral voor het betalen van een vaste medewerker.

De eurofolder, het briefje van 350 €, is zeer aantrekkelijk. Maar het publiek dat wordt aangesproken, is meestal (nog) niet vertrouwd met VRAK en de problematiek, en geeft niet zo vlug een permanente opdracht. Verder is er op de terugstuurstrook geen plaats voorzien voor eenmalige giften. Ter plaatse vragen we niet om geld, al deponeren sommige mensen graag hun eigen muntstuk in één van de buizen.

Voor de financiële kant van de VRAK-werking moeten we dus vooral vertrouwen op mensen die de actie al een poosje kennen en graag de doelstellingen van VRAK willen steunen: het streven naar een wet op het gewetensbezwaar en het werk tegen het militarisme en voor alternatieve vormen van verdediging.

We gaan naar markten en feesten voor zover we ze kennen en we tijd en energie hebben. Zo stonden Bob, Koen en Dirk op het Wereldfeest in Leuven, Bob op de Romerodag en op een zaterdagmarkt in Brugge (samen met Kaat). Dirk en Jozef waren op de Gentse Feesten met de gewaardeerde hulp van "Friends of the Earth". Koen trok naar Leuven-Kermis, enzovoort...

Is er een evenement op komst in uw stad? Laat het ons weten. We zullen proberen te komen. Probeert U dan ook met iemand te komen? Als er veel volk passeert, kan je beter met twee of drie mensen tegelijk aanwezig zijn: uitleg geven kost een beetje tijd. Maar het loont de moeite!