Niet
alleen in België bestaat er een wetsvoorstel 'Vredesbelasting'
In zeven verschillende
landen zijn tussen 1972 en 2007 in het parlement wetsvoorstellen ingediend
om een voorziening
te creëren voor gewetensbezwaarden tegen militaire uitgaven. De
meeste voorstellen voorzien in het oprichten van een soort vredesfonds.
In een
enkel geval, zoals in Duitsland, is een wetsvoorstel met een totaal andere
aanpak ingediend.
Noodzaak
De noodzaak om tot
een wetsvoorstel te komen is duidelijk. Een minderheid van radicale pacifisten
wijst alle geweld af en wenst niet mee te betalen aan een leger. Omdat
een compromis tussen deze minderheid en de meerderheid niet mogelijk is
- je kunt niet tegelijkertijd een leger en geen leger hebben - is de enige
manier om het conflict op te lossen een regeling die het bezwaar van de
minderheid respecteert. In bijgaand overzicht staat aangegeven hoe de
wetsvoorstellen in de verschillende landen zich tot elkaar verhouden.
Verenigde Staten
In de Verenigde Staten
werd al in 1972 een eerste wetsvoorstel ingediend; vele (gewijzigde) voorstellen
volgden. De hoorzittingen die het parlement in 1992 hield, boden gewetensbezwaarden
veel ruimte om hun bezwaren tegen militaire bestemming van belastinggeld
uiteen te zetten. Wellicht is de Verenigde Staten het verst gevorderd
in het aannemen van de wet. Het enige struikelblok op dit moment zijn
de artikelen die bepalen wie gelden uit het VS-vredesfonds zouden mogen
ontvangen. Een bijgesteld wetsvoorstel van dit jaar voorziet in dit probleem.
België
In België is
er sinds 1985 een wetsvoorstel dat uitgebreide parlementaire behandeling
heeft gehad. Het verschil met het VS-wetsontwerp betreft de vaststelling
van het deel van het belastinggeld dat een militaire bestemming heeft.
Het VS-voorstel gaat daarbij uit van de totale overheidsuitgaven, het
Belgische voorstel gaat uit van de totale belastingopbrengsten. Welk voorstel
het beste is, is moeilijk te zeggen. De moeilijkheid om vast te stellen
wat een individuele belastingbetaler bijdraagt aan het defensiebudget
is veruit het grootste probleem van de verschillende wetsvoorstellen.
Engeland
Het Engelse wetsvoorstel
ondervangt dit probleem door het militaire budget gewoonweg te delen door
het aantal kiesgerechtigden. Hierdoor ontstaat een gemiddelde bijdrage
van elke kiezer aan het defensiebudget. Dat lijkt een erg grove benadering
- rijke mensen dragen met meer belasting immers meer bij aan defensie
dan arme - maar het heeft het voordeel dat het een hele praktische oplossing
is en dat alle directe belastingen eronder vallen.
Duitsland
Het Duitse wetsvoorstel
gaat nog veel verder en stelt voor de militaire defensie geheel te financieren
door het instellen van een Militair Fonds. Een deel van de loon- en de
inkomstenbelasting wordt voor dit Militaire Fonds een speciale doelbelasting.
Iedereen die bezwaar maakt tegen deze militaire belasting (een soort oorlogsbelasting)
kan deze weigeren. De geweigerde doelbelasting vloeit in een speciaal
Conversie Fonds. Of een doelbelasting kans van slagen heeft, moet worden
betwijfeld. Het instellen van een doelbelasting is niet iets van deze
tijd.
Australië en
Italië
Het Australische
wetsvoorstel is het mooiste qua eenvoud : 10 procent van de inkomstenbelasting
van een gewetensbezwaarde gaat naar een vredesfonds. Helaas is het nog
nooit in het parlement behandeld, evenals het Italiaanse wetsvoorstel.
Dat voorziet in een op te richten Departement voor ongewapende civiele
defensie, die het 'militaire' deel van de inkomstenbelasting van gewetensbezwaarden
ontvangt.
Nederland
In Nederland is het
wetsvoorstel uitgebreid in het parlement behandeld. Er liggen standpunten
van alle partijen over het wetsvoorstel en er ligt een omvangrijk commentaar
van de Raad van State. Hoewel het wetsvoorstel is ingetrokken, heeft de
parlementaire behandeling wel aan het licht gebracht wat de voornaamste
bezwaren tegen een dergelijk wetsvoorstel zijn. Die bezwaren en de eventuele
antwoorden die gewetensbezwaarde belastingbetalers daarop hebben, kunnen
voor de behandeling van wetsvoorstellen in de overige landen van groot
belang zijn.
(Bron : BWD Nieuwskrant,
mei'97)
|